Imperfetto jest czasem przeszłym ciągłym, niedokonanym, służy zatem do opisywania czynności, które wydarzyły się w przeszłości, ale nie zostały dokończone lub się powtarzały. Będzie go to różniło od czasu passato prossimo, używanego w przypadku czynności jednorazowych, zakończonych.
Zastosowanie
Czasu imperfetto używa się do:
- Opisów przeszłości: „In passato la mia città eradiversa: non c’eranomolti negozi e centri commerciali, la vita non costavamolto e c’erameno traffico” (w przeszłości moje miasto było inne: nie było tylu sklepów i centrów handlowych, życie nie kosztowało dużo i było mniej korków na ulicy);
- Opisywania czynności „zwyczajowych”, powtarzających się w przeszłości: Da bambina in vacanza andavo spesso dai miei nonni” (jako dziecko często jeździłam na wakacje do dziadków), „Quando era giovane, mio fratello giocava a calcio, era molto sportivo e passavo il suo tempo libero in palestra” (kiedy był młody, mój brat grał w piłkę nożną, był bardzo wysportowany i spędzał swój wolny czas na siłowni);
- Opisywania czynności niedokończonych w przeszłości, będących w trakcie ich trwania: „Ieri, mentre studiavo, mia madre preparava il pranzo in cucina” (wczoraj, podczas gdy się uczyłam, moja mama przygotowywała obiad w kuchni), „guardavamo la tv quando è tornato nostro padre” (oglądaliśmy telewizję, kiedy wrócił nasz tata);
- Opisów i narracji: „ieri era una giornata bellissima, c’era il sole, gli uccellini cantavano e i bambini giocavano fuori” (wczoraj był przepiękny dzień, było słońce, ptaki śpiewały, a dzieci bawiły się na zewnątrz).
Odmiana czasownika regularnego w języku włoskim
Żeby odmienić poprawnie czasownik regularny w czasie imperfetto, odcinamy końcówkę czasownika („-are”, „-ere” lub „ire) i w jej miejsce wstawiamy te typowe dla tego czasu:
| Grupa I (-are) | Grupa II (-ere) | Grupa III (-ire) | |
| Io | Mangiavo | Leggevo | Dormivo |
| Tu | Mangiavi | Leggevi | Dormivi |
| Lui/lei | Mangiava | Leggeva | Dormiva |
| Noi | Mangiavamo | Leggevamo | Dormivamo |
| Voi | Mangiavate | Leggevate | Dormivate |
| Loro | Mangiavano | Leggevano | Dormivano |
Jak zawsze jednak w języku włoskim występują również czasowniki nieregularne. Najważniejsze z nich w czasie imperfetto to:
| Essere (być) | Fare (robić) | Dire (mówić) | Bere (pić) | Tradurre (tłumaczyć) | |
| Io | Ero | Facevo | Dicevo | Bevevo | Traducevo |
| Tu | Eri | Facevi | Dicevi | Bevevi | Traducevi |
| Lui/lei | Era | Faceva | Diceva | Beveva | Traduceva |
| Noi | Eravamo | Facevamo | Dicevamo | Bevevamo | Traducevamo |
| Voi | Eravate | Facevate | Dicevate | Bevevate | Traducevate |
| Loro | Erano | Facevano | Dicevano | Bevevano | Traducevano |
Czasowniki zwrotne
Czasowniki zwrotne odmieniają się zgodnie ze swoją grupą koniugacyjną, regularnie, a ich zaimek zwrotny stoi na początku. Na przykład czasownik truccarsi (malować się) będzie odmieniał się w następujący sposób:
Mi truccavo
Ti truccavi
Si truccava
Ci truccavamo
Vi truccavate
Si truccavano
Zwroty typowe dla tego czasu:
Mentre – podczas gdy
Da bambino/a – za dzieciaka
Da ragazzo/da ragazza/da giovane – za młodu
Da adulto/a – w dorosłości, jako dorosły/a
Quando ero piccolo/piccola – kiedy byłam mały/mała
Przykłady użycia imperfetto w zdaniach:
Come eri da piccola? Ero una ragazza ben educata e tranquilla. – Jaka byłaś za młodu? Byłam dobrze wychowaną i spokojną dziewczynką.
Mio padre da giovane aveva una barba lunga e i capelli biondi. – Mój tata, gdy był młody, miał długą brodę i blond włosy.
Ieri non siamo andati a scuola perché avevamo la febbre alta. – Nie poszliśmy wczoraj do szkoły, bo mieliśmy wysoką gorączkę.
Mentre dormivate, io lavoravo. – Podczas gdy wy spaliście, ja pracowałem.
Trenta anni fa la vita era diversa: la gente non viaggiava così spesso e tutto era più economico. – Trzydzieści lat temu życie było inne: ludzie tak dużo nie podróżowali i wszystko było tańsze.
Mi ricordo che quando ero piccolo non mi piaceva giocare con altri bambini, ero piuttosto timido. – Pamiętam, że jak byłam mały, nie lubiłem bawić się z innymi dziećmi, byłem raczej nieśmiały.
