Tryb condizionale semplice jest trybem przypuszczającym, który służy do wyrażania pragnień, przypuszczeń, możliwości oraz wątpliwości w czasie teraźniejszym. Do wyrażania tego typu czynności w czasie przeszłym będzie służył tryb condizionale composto, omówiony w oddzielnej lekcji języka włoskiego.
Zastosowanie
Tryb przypuszczający condizionale semplice służy przede wszystkim do:
- Wyrażania przypuszczeń, chęci, pragnienia w czasie teraźniejszym, np.:
Andrei al mare questo fine settimana, verresti con me? – Pojechałbym nad morze w ten weekend, pojechałabyś ze mną?
Vi piacerebbe vivere in Italia? – Chcielibyście mieszkać we Włoszech?
Stasera potremmo guardare qualcosa alla tv – Wieczorem moglibyśmy obejrzeć coś w telewizji.
- Wyrażania wątpliwości, np.:
Secondo me Maria non lo farebbe mai al suo fidanzato. – Według mnie Maria nie zrobiłaby nigdy czegoś takiego swojemu narzeczonemu.
A nostro parere Francesca non uscirebbe con uno come lui. – Naszym zdaniem Francesca nie umówiłaby się z kimś takim jak on.
- Stosowania próśb, pytań oraz zwrotów grzecznościowych, np.:
Vorrei prendere anche una bottiglia di vino, mi potrebbe consigliare qualcosa? – Chciałbym również zamówić butelkę wina, czy mógłby mi Pan coś polecić?
Ci dareste una mano? – Pomoglibyście nam?
Chiuderesti la finestra, per favore? – Zamknąłbyś okno, proszę?
- Dawania porad, np.:
Al tuo posto non lo chiamerei mai – Na twoim miejscu nigdy bym do niego nie zadzwoniła. Dovresti stare più attenta mentre cucini. – Powinnaś być bardziej uważna podczas gotowania.
Se fossi in te, andrei dal dottore. – Gdybym był tobą, poszedłbym do lekarza.
Odmiana czasowników regularnych w języku włoskim
Grupa I (-are) | Grupa II (-ere) | Grupa III (-ire) | |
Io | Parlerei | Leggerei | Dormirei |
Tu | Parleresti | Leggeresti | Dormiresti |
Lui/lei | Parlerebbe | Leggerebbe | Dormirebbe |
Noi | Parleremmo | Leggeremmo | Dormiremmo |
Voi | Parlereste | Leggereste | Dormireste |
Loro | Parlerebbero | Leggerebbero | Dormirebbero |
Najważniejsze czasowniki nieregularne to:
ESSERE: sarei – saresti – sarebbe – saremmo – sareste – sarebbero
AVERE: avrei – avresti – avrebbe – avremmo – avreste – avrebbero
FARE: farei – faresti – farebbe – faremmo – fareste – farebbero
STARE: starei – staresti – starebbe – staremmo – stareste – starebbero
DARE: darei – daresti – darebbe – daremmo – dareste – darebbero
ANDARE: andrei – andresti – andrebbe – andremmo – andreste – andrebbero
VIVERE: vivrei – vivresti – vivrebbe – vivremmo – vivreste – vivrebbero
VEDERE: vedrei – vedresti – vedrebbe – vedremmo – vedreste – vedrebbero
VENIRE: verrei – verresti – verrebbe – verremmo – verreste – verrebbero
BERE: berrei – berresti – berrebbe – berremmo – berreste – berrebbero
RIMANERE: rimarrei – rimarresti – rimarrebbe – rimarremmo – rimarreste – rimarrebbero
TENERE: terrei – terresti – terrebbe – terremmo – terreste – terrebbero
CADERE: cadrei – cadresti – cadrebbe – cadremmo – cadreste – cadrebbero
CONDURRE: condurrei – condurresti – condurrebbe – condurremmo – condurreste – condurrebbero
PORRE: porrei – porresti – porrebbe – porremmo – porreste – porrebbero
Odmiana włoskich czasowników modalnych:
SAPERE: saprei – sapresti – saprebbe – sapremmo – sapreste – saprebbero
POTERE: potrei – potresti – potrebbe – potremmo – potreste – potrebbero
DOVERE: dovrei – dovresti – dovrebbe – dovremmo – dovreste – dovrebbero
VOLERE: vorrei – vorresti – vorrebbe – vorremmo – vorreste – vorrebbero
Attenzione!
Przy pierwszej osobie liczby mnogiej (my) należy szczególnie uważać, zwłaszcza w wymowie, ponieważ formy trybu przypuszczającego i czasu przyszłego futuro w języku włoskim różni tylko jedno „m”. Dlatego w zależności od tego, czy powiemy „mangeremo” czy „mangeremmo”, będziemy mieć na myśli kolejno: „zjemy” lub „zjedlibyśmy”.
Należy też pamiętać, że przy odmianie włoskich czasowników regularnych zakończonych na „-care” lub „-gare” pojawia się głoska „h”, np.:
Cercare (szukać): cercherei – cercheresti – cercherebbe – cercheremmo – cerchereste – cercherebbero
Pagare (płacić): pagherei – pagheresti – pagherebbe – pagheremmo – paghereste – pagherebbero
W odmianie czasowników zakończonych na “-ciare” oraz „-giare” znika natomiast samogłoska „i”, np.:
Mangiare (jeść): mangerei – mangeresti – mangerebbe – mangeremmo – mangereste, mangerebbero
Cominciare (zaczynać): comincerei – cominceresti – comincerebbe – cominceremmo – comincereste – comincerebbero
Przykłady użycia w zdaniu – język włoski:
Vorrei andare al cinema questo sabato, mi piacerebbe vedere qualcosa di nuovo. – Chciałbym/chciałabym pójść do kina w tę sobotę, fajnie by było zobaczyć coś nowego.
Preferiresti vivere in un altro paese? – Wolałbyś mieszkać w innym kraju?
Lydia cambierebbe volentieri lavoro ma ha paura. – Lydia chętnie zmieniłaby pracę, ale się boi.
Ho preso una settimana di ferie, potremmo partire per Parigi. – Wzięłam tydzień wolnego, moglibyśmy wyjechać do Paryża.