Przymiotniki i zaimki wskazujące, jak sama nazwa mówi, wskazują na określoną osobę lub przedmiot. Końcówkę dopasowują one do rodzaju i liczby określanego przedmiotu, a dodatkowo nie występuje przed nimi żaden rodzajnik. Pod tym względem działają zresztą podobnie jak angielskie odpowiedniki this, that, these i those, więc dla kogoś, kto je zna, na pewno będzie to znaczne ułatwienie przy nauce tych włoskich.
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | ||
Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj męski | Rodzaj żeński |
Questo (ten) | Questa (ta) | Questi (ci) | Queste (te) |
Quel, quello, quell’ (tamten) | Quella, quell’ (tamta) | Quei, quegli (tamci) | Quelle (tamte) |
W języku włoskim aggettivi dimostrativi questo, questa, questi oraz queste stosujemy do wskazania osoby lub przedmiotu, znajdujących się blisko nas. Dodatkowo, jeśli dany rzeczownik w liczbie pojedynczej zaczyna się od samogłoski, można skrócić formy questo i questa do quest’, np.:
Questo ragazzo – ten chłopak
Questa ragazza – ta dziewczyna
Questi ragazzi – ci chłopcy
Queste ragazze – te dziewczyny
Quest’amico – ten przyjaciel
Quest’amica – ta przyjaciółka
Questi amici – ci przyjaciele
Queste amiche – te przyjaciółki
Włoskie przymiotniki takie jak quel, quello, quell’, quella, quei, quegli, quelle określają osobę lub przedmiot, znajdujące się daleko od osoby mówiącej, zarówno fizycznie, jak i metaforycznie. W tym przypadku również odległe wspomnienia, coś co przywołujemy z naszej pamięci, będzie raczej określane właśnie tymi przymiotnikami, np.:
Quel ragazzo – tamten chłopak
Quello zaino – tamten plecak
Quell’isola – tamta wyspa
Quella commessa – tamta sprzedawczyni
Quei libri – tamte książki
Quegli specchi – tamte lustra
Quelle scarpe – tamte buty
Zaimków wskazujących jest odrobinę mniej, ponieważ nie dopasowują się już ściśle do rzeczownika, który został wspomniany wcześniej, a jedynie do rodzaju oraz liczby. Służą one do zastąpienia przedmiotu, który padł w pierwszej części zdania bez konieczności powtarzania go w dalszej części wypowiedzi, np.:
Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | ||
Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj męski | Rodzaj żeński |
Questo (ten) | Questa (ta) | Questi (ci) | Queste (te) |
Quello (tamten) | Quella (tamta) | Quelli (tamci) | Quelle (tamte) |
Il mio vestito è più bello di quello. – Moja sukienka jest piękniejsza niż tamta.
Questa casa è grande quanto quella che abbiamo visto ieri. – Ten dom jest tak samo duży jak tamten, który widzieliśmy wczoraj.
Queste scarpe blu sono meno eleganti di quelle nere. – Te niebieskie buty są mniej eleganckie niż tamte czarne.
Questi orecchini sono carini, ma io preferisco quelli. – Te kolczyki są śliczne, ale ja wolę tamte.
Zaimki wskazujące mogą zostać użyte również w ogólnym znaczeniu jako „to” lub „tamto”, tylko i wyłącznie w rodzaju męskim. Np.:
Questo è quello che volevi? – To jest to, czego chciałeś?
Tutto quello che hai detto l’altra sera è vero. – Wszystko to, co powiedziałeś tamtego wieczoru, jest prawdą.
Non parliamo di quello, cambiamo l’argomento! – Nie rozmawiajmy o tamtym (co się stało), zmieńmy temat.